Wakker worden in de stad Sapa in het noorden van Vietnam is al prachtig. Open de gordijnen en indrukwekkende bergketens begroeten je, met de belofte dat je daar straks loopt.
We trekken twee dagen door Sapa’s prachtige berglandschappen, door dorpjes van verschillende etnische bevolkingsgroepen, en langs rijstterrassen.
Dzao op kaplaarzen
Gids May stopt bij een kleine markt in Sapa-stad om inkopen te doen. “Voor vanmiddag”, zegt de vriendelijke vrouw van midden dertig. Ze begeleidt onze trekking en is van de Dzao-bevolkingsgroep, onder andere te herkennen aan de fluweelachtige zwarte broeken tot onder de knie. Als we net buiten de stad de doorgaande weg verlaten, voegen twee vrouwen zich bij ons. Tong, net twintig, is ook Dzao, vijftiger Sa is Zwarte Hmong. Ze dragen rieten manden op hun rug.
De hoogste berg van Indochina, de 3143 meter hoge Fasipan, blijft verborgen in de mist, die tussen bergen, in valleien en boven majestueuze hoge loofbomen zweeft. Onze trekking-route golft omhoog en omlaag. Vooral dat laatste voelen we in onze bovenbenen. Bij dorpjes van tien huizen lopen we over stukjes beton en er zijn ook weggetjes van verharde aarde, maar regelmatig stappen we met onze Timberland- en North Face-wandelschoenen behoedzaam balancerend over paden van oneven aarde en glibberige moddersporen, af en toe gekruist door een omlaag kabbelend stroompje. Als het regent moeten dit gewoon glijbanen zijn, maar de dames op hun slippers en rubberen kaplaarzen lijken nergens last van te hebben. Af en toe helpen ze ons vriendelijk lachend letterlijk een handje, wat erg welkom is.
Prachtige panorama’s, hard leven
De plaatjes van een groepje huizen tussen enorme groene velden en magnifieke bergen zijn erg idyllisch, maar het leven in Sapa is hard. Omdat vlakke grond hier schaars is, zijn de rijstplantages gebouwd als terrassen. Die zijn soms maar een meter of twee breed tot de steeds volgende etages, die vol met water en groene en gele stekjes en staken staan. Van bovenaf gezien, vormen ze prachtige patronen van eindeloos golvende hellingen. Voor de boeren, die meestal in kleine boerderijen van verweerd donker hout, steen en golfplaat wonen, maken de hoogteverschillen de toch al intensieve rijstteelt nog zwaarder. Er is ook niet altijd voldoende water, wat deels is opgelost met rubberen slangen, samengebonden met de bovengrondse elektriciteitsdraden, die het water van hogerop naar de terrassen brengen. Langzaam (en kostbaar) stromend water zien we ook terug in een ingenieus houten hefboomsysteem, dat, aangestuurd door het watergewicht, automatisch de vliesjes van de rijstkorrels af slaat.
Zoveel te zien
Wandelend tussen de bergketens en rijstterrassen, bewonderen we niet alleen de schitterende landschappen; het dorpsleven in de bergen is ook fascinerend. Aan ijzeren wasdraden hangen met de met de bladeren van de indigoplant zojuist donkerblauw geverfde broeken van de Hmong te drogen. Paarse bloemen met gele stampers, bamboe rijstopslagschuurtjes, modderige waterbuffels, een vrijwel drooggevallen rivier vol grote keien, en wroetende zwarte varkens met minibiggetjes; we zien van alles. Een verlegen meisje in een prachtig lichtgroen, oranje en rood jurkje verkoopt stoffen armbandjes, een boer repareert zijn hek, gemaakt van dikke halve bamboestammen, aan elkaar gebonden met ijzerdraad. Bizar gevormd geel tepelfruit, rijp giftig en onrijp eetbaar, lijkend op een citroen met vier of vijf pootjes, of een speelgoedvarkentje, hangt aan een struik. Vrouwen borduren de traditionele patronen op hun doeken en kleding. Baby’s slapen in katoenen rugdraagzakken in dezelfde kleuren als de etnische kleding van hun jonge moeders.
Koken en handel
May verdwijnt de keuken van het kleine restaurant in om samen met de koks de in Sapa-stad gekochte ingrediënten tot onze lunch om te toveren, terwijl wij zaken doen met onze begeleidende dames. Ze liepen niet alleen mee voor het gezelschap, en dat is oké. Uit hun manden kiezen we een paar veelkleurige dikke gewoven katoenen hoofddoeken die gedragen worden door Sapa’s verschillende etnische groepen. Weer wandelend met een lekkere lunch op, nu alleen met May, kopen we bij een houten huis nog een lokaal product: heerlijk naar kaneel en anijs ruikende wierookkegeltjes. Aan het einde van de middag, na veertien stevige en boeiende kilometers helling op, helling af, komen we aan in Ta Van, waar we na een fijne Vietnamese voetmassage de bergpanorama’s even gedag zeggen als we de gordijnen en onze ogen sluiten.
Altijd magnifiek uitzicht
De volgende ochtend gaan we door schitterende bamboebossen - weer vergezeld door twee extra dames met manden met koopwaar - op weg naar May’s huis in Giang Ta Chai. Het is maar vijf kilometer en we nemen de tijd, ook omdat onze bovenbenen daar nadrukkelijk om vragen en de route weer nauwelijks vlak is. De bergen en het bergleven zijn nog steeds prachtig om te zien. Een jonge vrouw wast paarsrode besjes in miniwaterstroompjes over bamboestokken. Jonge eendjes peddelen aandoenlijk door het water in de rijstterrassen. Kindjes doen een spelletje op een telefoon, zittend tegen een stapel brandhout naast hun bordurende oma. Puppy’s dartelen tussen onze voeten bij een vervallen boerderij. Ver onder ons glinstert een meer. “Daar is mijn dorp” zegt May. ”Mijn man heeft al inkopen gedaan!”. Eerst moeten we nog een stukje glibberen over een modderig pad met brokken steen die om grote stappen vragen. Over een wankele metalen hangbrug steken we een uurtje later de rivier over die het meer voedt. Waaghalzen gebruiken de slingerende simpele touwbrug naast ons. Vasthouden met twee handen is noodzakelijk! Fraaie muurschilderingen van de berglandschappen tonen hoe trots de dorpsbewoners zijn op hun leefgebied. Bij hun huis gaan May en haar vriendelijke echtgenoot Cheng direct aan de slag: op een eenvoudig vuur van dunne boomstronkjes met een metalen rek erboven, koken ze een enorme lunch. Wij kijken naar scharrelende kippen, volle groentetuintjes, buurmannen die houtskool maken en jongens, stuntend op hun crossfietsen. En naar het uitzicht vanaf May’s kleine erf: weer die magnifieke bergen. Tijdens onze gezellige en enorme lunch van heerlijk gemarineerde tofu, groenten, vis, ei, kip, rijst en varkensvlees, vragen we haar of zij dat panorama nog bijzonder vindt. “Jazeker! Als ik heel vroeg wakker ben, ga ik hier buiten zitten tot het licht komt en de bergen te zien zijn. Ze zijn schitterend! Ik ben heel blij dat wij hier in Sapa wonen”.
Waan je een weg door de berglandschappen van Sapa tijdens je Vietnam rondreis. Laat local Hero het voor je samenstellen, dan hoef jij alleen nog maar de wandelschoenen aan te trekken.
