Rond de stad Kanchanaburi, zo’n 135 kilometer westelijk van Bangkok, is de natuur schitterend. Overnachten in een drijvend hotel op rustige rivieren tussen bergen vol jungle is heerlijk ontspannen. Het gebied is echter het meest bekend door de Burmaspoorweg en de brug over de Kwai-rivier.
In de Tweede Wereldoorlog dwong het Japanse leger Aziatische dwangarbeiders en westerse krijgsgevangenen onder helse omstandigheden de beroemde en beruchte spoorweg en brug te bouwen. Nederlandse militairen die het meedogenloze werk en de krijgsgevangenenkampen niet overleefden, liggen begraven op erevelden in de stad.
Op de brug, over de dodenspoorlijn
De spoorbrug over de Kwai-rivier is een onderdeel van het Thaise spoorwegnet en dus nog steeds in gebruik. En één van de grote toeristische trekpleisters van Kanchanaburi. Rondom de brug is het gezellig druk, met restaurantjes, souvenir- en eetkraampjes en memorabilia uit de Tweede Wereldoorlog, zoals twee zwartrood geverfde vliegtuigbommen die direct naast de brug staan, waar Thaise en buitenlandse toeristen over het spoor wandelen. Ze nemen enthousiast foto’s, gaan op het zwarte ijzer zitten om wat te eten en te drinken, en stappen veilig opzij in uitstulpingen als de trein luid toeterend langzaam langs hen naar de overkant van de rivier boemelt.
De metalen ronde bogen van de brug zijn nog origineel van tachtig jaar geleden. Ook het wat gammel uitziende enkele spoor waarover je treinritten van en naar de brug kan maken, is door de krijgsgevangenen aangelegd in de oorlogsjaren. Rijdend in eenvoudige wagons met open ramen over de Dodenspoorlijn, heb je een prachtig uitzicht: steile rotsen en ravijnen, dichte bossen, en akkertjes vol suikerriet bij kleine dorpjes.
Krijgsgevangenen en dwangarbeiders
In Kanchanaburi zijn meerdere oorlogsmusea en -monumenten, en twee erebegraafplaatsen. Daar liggen Britse, Australische en Amerikaanse soldaten begraven, samen met hun Nederlandse kameraden die de verschrikkingen van de Burmaspoorweg niet overleefd hebben.
Na de capitulatie van Java in maart 1942, stuurde Japan krijgsgevangen Nederlandse marinemensen en KNIL-soldaten hierheen om aan de voor de Japanse oorlogsmachine noodzakelijke spoorlijn van Thailand naar Burma te werken. Minstens 100.000 dwangarbeiders, vooral uit Burma en Maleisië, en ongeveer 13.000 krijgsgevangenen stierven in de barbaarse Japanse kampen.
Nederlandse graven op de Erebegraafplaatsen
313 Nederlandse mannen hebben hun laatste rustplaats op het serene Chung Kai War Cemetery aan de rand van de stad. Het Thailand Burma Railway Center, een mooi museum over de kampen en een zeer zorgvuldig informatiecentrum over de erebegraafplaatsen van Kanchanaburi, ligt in het centrum. Het grenst direct aan het respectvolle en keurig onderhouden Allied War Cemetery, waar in het Dutch plot 1.896 Nederlanders begraven liggen.
Bezoekers wandelen langs de graven en eren de omgekomen militairen. Eenvoudige identieke grafstenen met de Nederlandse Leeuw, naam en rang, en geboorte- en sterfdatum van de gevallenen, rij aan rij, naast elkaar, met steeds een kleine struik tussen twee graven in. Bij sommige stenen liggen bloemen en kleine persoonlijke herinneringsitems. Aan het hoofd van het grasveld, op een sokkel, staat een groot wit stenen en zwart metalen kruis. Het is indrukwekkend en om heel stil van te worden.
Op 15 augustus is de jaarlijkse herdenking van het einde van de Tweede Wereldoorlog in Azië en alle slachtoffers van de oorlog met Japan en de Japanse bezetting, ook in Kanchanaburi.
Op reis naar Thailand..
..en de Burma spoorweg bezoeken? Ontvang een voorstel op maat van local Hero Henk, je Thailand reisspecialist ter plaatse. Bekijk onze voorbeeld rondreizen door Thailand voor meer inspiratie.
Mark, een Dutch local in Thailand
Over de schrijver:
Mark woont in Thailand, al heel wat jaren. Samen met zijn vriendin Praew verhuist hij binnenkort van Bangkok naar Koh Samui, nadat hij eerst in Khon Kaen heeft gewoond, het Eindhoven van Thailand. Een echte local dus, dat kunnen we wel zeggen.
In zijn blogs schrijft hij over local life in Thailand. Zo leer je het land net even anders kennen, want ja, reizen is meer dan hotelkamers boeken, de highlights afvinken en kant-en-klaar avontuur. Wij zeggen niet voor niets 'kom dichterbij en ontdek de echte wereld door de ogen van de locals'.
