De archeologische restanten van de oude Thaise hoofdstad Ayutthaya zijn prachtig Unesco Wereld Erfgoed. Een dagtrip vanuit Bangkok, ongeveer anderhalf uur in de auto of bus, of twee uur per trein, is absoluut een aanrader. Net als een paar dagen blijven in de moderne stad met dezelfde naam die rond de ruïnes is gebouwd.
Dan heb je nog meer tijd om per tuktuk (een overdekte brommertaxi) - of beter nog: op de fiets - de mooi gerestaureerd ruïnes van de machtige oude Thaise koningen en hun Boeddhistische levenswijze te ontdekken.
Machtig Ayutthaya-eiland
Vanaf de vijftiende eeuw groeide het zelfstandige koninkrijk van de stad Ayutthaya snel uit tot één van de machtigste, grootste en rijkste steden van Azië.De koninklijke paleizen en Boeddhistische tempels op het stadseiland vormden het centrum van de macht. De rivieren en aangelegde kanalen rondom dat eiland werden voor handel, transport en militaire verdediging aangepast en gebruikt. Daarbij was ook de Chao Praya-rivier, die nog honderd kilometer doorstroomt naar de huidige hoofdstad Bangkok en de zee. Aan die rivier mocht de Nederlandse Vereenigde Oostindische Compagnie (VOC) in 1634 een handelspost openen. Weliswaar net buiten de muren van het stadeiland, maar wel aan de rivier, dus goed voor die handel! Het oude handelspostgebouw is nu het fraai gerestaureerde Baan Holanda, een klein museum dat best de moeite van een bezoek waard is.
Vernietiging, restauratie en aanbidding
In 1767 bleek dat de verdedigingsmuren om het eiland niet zo goed waren als gedacht: de legers van de Birmezen vielen Ayutthaya binnen en verwoestten de stad vrijwel volledig. Boeddhabeelden werden onthoofd en gebouwen werden platgebrand nadat ze waren leeg geplunderd.
Ontspannen fietsend verkennen we nu wat er is overgebleven en gerestaureerd na die aanval, in Ayutthaya Historical Park. In de warmte rijden we langs ruïnes van eenzame torens, losse lage muurdelen en vervallen antieke pagodes. Allemaal van oranjerode baksteen, deels zwartgeblakerd en vervallen, en deels weer opgebouwd. Ook overal in de stad komen we resten tegen van het oude koninkrijk. Soms staat er alleen nog een stenen fundering in een stuk grasland. Dan weer zien we een gehavend Boeddhabeeld of een hoopje ingestorte zwartrode bakstenen waarvan niet meer te zien is wat ze ooit vormden. Ze wachten allemaal op (verdere) restauratie en zijn ondertussen mooie contrasten met de al prachtig gerestaureerde gebouwen en beelden. Zoals de drie enorme ronde en puntige stupa’s, die bij de ingang van de koninklijke Wat Si Sanphet-tempel machtig hoog voor en boven ons staan. We wandelen over de grasvelden van het oude tempelterrein, gaan trappen van stupa’s en afgevlakte bouwwerken op voor een wijds uitzicht en bewonderen de omvang van de gebouwen. In volle glorie, vier eeuwen geleden, moet dit een indrukwekkend groot complex geweest zijn.
Een andere fraaie stop is het ruim veertig meter lange witte beeld van de liggende Boeddha bij Wat Lokkayasutha. Hoewel het beeld zeer waarschijnlijk van na de Birmese inval is, staat het op funderingen van een tempelcomplex van voor die tijd. En voor de Thai maakt het niet uit hoe oud een Boeddhabeeld is: dit mooie beeld, zwartverbrande resten van honderden jaren oude onthoofde Boeddhabeelden, half of helemaal weer herstelde Boeddha’s, soms – net als in de Ayutthaya-periode - prachtig in lange rijen naast elkaar langs antieke tempelmuren neergezet: ze worden allemaal vereerd met stukjes goudblad, oranje, gele of gouden sjerpen, wierook, bloemenoffers en gebeden.
Boeddha’s iconische glimlach
Tijdens onze leuke dag vol Thaise archeologie stoppen we ook regelmatig bij souvenirkraampjes, moderne wats (tempels) vol monniken in oranje gewaden, aan brommertjes vastgemaakte karren met koele drankjes, en kleine restaurantjes met lekkere snacks en heerlijke Thaise gerechten. En we komen veel vriendelijk glimlachende Thai tegen. Die glimlach zien we ook terug bij het bekendste en meest gefotografeerde symbool van Ayutthaya, het zandstenen Boeddhahoofd in de Bodhi-vijgenboom. Het vierhonderd jaar oude icoon is helemaal vergroeid met, of, in een mooiere benadering: omhelsd en beschermd door de wortels van de voor Boeddhisten heilige boom. Dat Wat Mahathat, de tempel waarbij hij staat, ook nog de belangrijkste tempel van de antieke stad is, omdat hier vanaf 1374 relikwieën van Boeddha bewaard werden, maakt de bijzondere status helemaal compleet. Naast uiteraard buitenlandse toeristen, laten daarom ook heel veel Thai zich met het dromerig glimlachende Boeddhahoofd vereeuwigen, zittend op de houten vlonder ervoor. Je zou ‘m daarom, naast een beeldhouwkundig meesterwerk, ook een nieuw soort Boeddha-relikwie kunnen noemen. Sowieso is hij een symbool voor hoe prachtig de gerestaureerde historische stad Ayutthaya is.
Geïnspireerd? Bekijk onze Thailand voorbeeldreizen op de website en laat Local Hero Henk je helpen bij het samenstellen van jouw rondreis op maat.
Mark, een Dutch local in Thailand
Over de schrijver:
Mark woont in Thailand, al heel wat jaren. Nu samen met zijn vriendin Praew op het prachtige eiland Koh Samui, nadat hij eerst in Khon Kaen, een grote stad in het landbouwgebied van de Noordoostelijke regio Isaan, en ook in het altijd fascinerende Bangkok gewoond heeft.
