Het prachtige eilandje Bunaken, midden in het gelijknamige Marine National Park, ligt een uurtje met de boot van Manado op het Indonesische Sulawesi. Voor duikers en snorkelaars een absoluut paradijs, is boven water een kennismaking met het dorpsleven van Bunaken ook erg leuk!
Duikfilm en Van Goghs mandarijnpitvis
De onderwaterwereld is de hoofdreden voor ons bezoek aan Bunaken. Die is hier subliem, alleen al vanwege de ongeveer vierhonderd verschillende koraalsoorten en de enorme verscheidenheid aan grote en kleine vissen die daaromheen leven. We gaan dan ook snel het water in.
Alsof we in een lekkere luie stoel een film zitten te kijken. Want duiken kan je het nauwelijks noemen: we hangen inspanningsloos in het superheldere water, op zo’n tien meter diepte, een paar meter van een fantastische koraalmuur, die langzaam aan ons voorbij trekt. Feitelijk is het andersom: een hele lichte stroming voert ons langs het verticale rif, maar de beleving is anders.
En de film is schitterend: koffervisjes, koraalvlinders, grondeltjes, tandbaarsjes, papegaaivissen en wimpelvissen, in alle kleuren van de regenboog, zwemmen tussen schitterende koralen. Koraalduivels zweven in een rotsspleet. De divemaster gebaart dat we moeten omkijken: een rifhaai glijdt een meter of twintig verderop door het blauwe open water. Na meer dan een uur duikhangen verlaten we de onderwaterbioscoop; wat een fantastische eerste kennismaking met Bunaken!
Voor de avondduik moeten we echt om vijf uur al varen, want anders missen we de spetterende hoofdattractie. De bijzondere mandarijnpitvis komt namelijk alleen rond zonsondergang tevoorschijn. Met de zaklamp aan springen we vol verwachting van de boot.
Alsof Vincent van Gogh hem in een hallucinerende ingeving heeft gecreëerd, zo apart is het kleine visje. Donkerblauw, lichtblauw, oranje, lichtgroen, geel en wat zwart zijn glimmend door elkaar gemengd, in patronen van willekeurig kronkelende strepen en stippen over zijn lijfje. Regelmatig zwemt de mandarijnpitvis in al zijn pracht tussen het dikke koraal uit naar ons toe. Zelfs de avond- en nachthemel, die van oranje naar diepblauw verkleurt, wint vandaag niet van de onderwaterpracht.
Naaktslakken en pygmee-zeepaardjes
Vanaf een wit zandstrand met mangroveplanten, lopen we voorzichtig tussen zeesterren en zee-egels door het lage water in, want we willen ook snorkelen op Bunaken. Ontelbare juffervisjes in geel, oranje, blauw en zwart zwemmen rond in een stroom wuivende anemonen en de eindeloze koraaltuin.
Een schooltje gestreepte vleermuisvissen trekt de zee in, langwerpige trompetvissen en zeebarbelen reizen een stukje met ons mee: we zien zoveel vissen! Vrolijk worden we natuurlijk als we bruinoranje clownsvissen zien, en een prachtige schildpad, die helaas van het rif wegzwemt. En dat allemaal net onder het wateroppervlak, wat prachtig!
We trakteren onszelf op nog een duik, op zoek naar ander zeeleven. Want bij Bunaken leven bijvoorbeeld ook zee-naaktslakken, in de meest spectaculaire kleuren. Dicht op het rif, bewonderen we een slak die een gele buitenrand om zijn lijf heeft, daarna een witte band, en daarna een zwarte, en een donkerblauw middenstuk, met daarop, aan beide uiteinden van zijn lichaam, oranje voelhoorntjes. En dat is dan nog een “gewone” naaktslaksoort, die we inderdaad best veel zien. Goudbruine naaktslakken, gevormd als bloembladeren met een zwart lijntje op de rand, en een paars-roze slak met gele stippen, waarop een roodwit garnaaltje wandelt: soms geloven we onze ogen haast niet.
Een pygmee-zeepaardje zien is dan weer een echte speurtocht. Maar na een paar minuten behoedzaam zweven om het kwetsbare koraal niet te raken en te beschadigen, vinden we deze hoofdprijs: nog geen twee centimeter groot, zit hij verscholen tussen de koraaltakken. Precies zo roze als dat koraal, met ook dezelfde bultjes op zijn lijfje, is zijn natuurlijke camouflage geniaal. We ontwaren eerst een staartje, gekruld om een takje, dan zijn gekromde vorm, en dan een oogje, en een mondje. Weer een bijzonder zeediertje gevonden!
Bunaken boven water
De paar dorpjes op Bunaken zijn heel gemoedelijk. We lopen vanaf ons duikresort over een pad van zand en soms cement, langs kleine bananenplantages in wilde tuinen rondom stevige huizen van steen en hout met golfplaatdaken. Een koe wacht grazend bij een bamboe kar tot hij die weer moet trekken, waarschijnlijk volgeladen met kokosnoten. Kippen en varkens pikken en wroeten in de aarde, struiken vol bloeiende paarse, gele en rode bloemen brengen wat schaduw in een straatje, waar motorfietsen geparkeerd staan, maar geen verkeer is, en maar een paar mensen lopen.
“Het is warm,”, zegt een zestiger, “kom binnen,”. De vriendelijke man spreekt Nederlands, geleerd van zijn ouders. Het noorden van Sulawesi, waar Bunaken bij hoort, wilde tijdens de onafhankelijkheidsstrijd liever deel van Nederland blijven. Daarom zijn vooral de oudere mensen nu nog steeds gericht op dat verre Belanda, de Indonesische naam voor Nederland.
Hij biedt ons een glas cola aan, en “lekkere koekjes”, perfect uitgesproken. We gaan op de overdekte veranda zitten en praten over beide landen en familie, met losse woorden in beide talen - bagus, Indonesisch voor “goed” is een erg handig woord –, wijzen, glimlachen, en met foto’s op telefoons. Daar mogen we er nog een paar aan toevoegen: het superaardige gezin wil graag op de foto mee naar Holland! Na een hartelijk afscheid met nog een extra koekje, “tot ziens” en warme handdrukken, struinen we blij verder over vriendelijk, relaxed en schitterend Bunaken.
Wil jij ook gaan snorkelen in Indonesië?
Of het nu Bunaken wordt of een andere bijzondere plek in Indonesië, er zijn mogelijkheden genoeg. Local Hero Evy heeft de beste tips voor je en voegt het graag toe aan je reisplan. Wij hebben al voorbeeldreizen Indonesië voor je samengesteld, maar samen met Evy maak je er jouw eigen reis op maat van.
